Jedno z najważniejszych liturgicznych świąt chrześcijańskich, obchodzonych ku czci Trójcy Świętej: Boga Ojca, Syna i Ducha Świętego. W kościołach zachodnich przypada na niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego, zaś według tradycji wschodniej obchodzone jest w niedzielę Pięćdziesiątnicy. Jak zauważył kiedyś w czasie Mszy Św. ks. dr. Maciej Kwiecień jest to jedna z najtrudniejszych do pojęcia i przekazania prawda wiary, również wśród kleryków GSD.
Trójca Święta, Święta Trójca to dogmat stwierdzający, że Bóg jest Bogiem Trójjedynym, istniejącym jako trzy Osoby – po grecku hypostazy – pozostając jednocześnie jednym Bytem. Wszystkie trzy Osoby są rozumiane jako mające tę samą jedną istotę czyli naturę, a nie jedynie podobne natury. Od początku trzeciego wieku doktryna Trójcy zaczęła być formułowana następująco: jest „jeden Bóg istniejący w trzech Osobach i jednej substancji, Ojciec i Syn, i Duch Święty”. Wiara w Trójcę jest wyznawana przez wszystkie Kościoły katolickie, prawosławne, oraz wszystkie główne wyznania wyrastające z nurtu reformacji takie, jak luteranizm, kalwinizm, anglikanizm, metodyzm i prezbiterianizm. Dogmat o Trójcy Świętej jest więc uważany za „centralną prawdę wiary teologii chrześcijańskiej”.
W Kościele katolickim święto zaliczane jest do uroczystości liturgicznych i obchodzone jest jako Uroczystość Najświętszej Trójcy, tzn., że chociaż obchodzone jest w okresie zwykłym przyjmuje pierwszeństwo nad innymi dniami świątecznymi. Również Kościoły Starokatolickie obchodzą to święto jako Niedzielę Trójcy Przenajświętszej w oktawie Zesłania Ducha Świętego.
Kolorem obowiązującym w liturgii w tym dniu jest biały.
Uroczystość Trójcy Świętej
Fakt obchodzenia uroczystości Trójcy Świętej zaraz po niedzieli Zesłania Ducha Świętego nawiązuje do starożytnej teologii Ojców Kościoła, którzy podkreślali, że dzieło zbawienia pochodzi od Ojca i realizuje się przez Syna w Duchu Świętym. Św. Rupert, opat z Ottobeuren (+ ok. 1180), tak tłumaczy, dlaczego zostało ono umieszczone w najbliższą niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego: „Albowiem wkrótce po Zstąpieniu Ducha Świętego prawda Chrystusowa i chrzest przez Niego nakazany w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego były udzielane po całym świecie. Tak przeto uroczystość dzisiejsza jest najpiękniejszym zamknięciem cyklu zbawienia”. W Polsce z tym dniem kończy się również czas Spowiedzi i Komunii świętej wielkanocnej.
Wiara w jednego Boga w trzech Osobach jest jednym z najbardziej specyficznych elementów chrześcijaństwa. Żadna inna religia tej tajemnicy nie podaje do wierzenia. Istnienie Trójcy Świętej jest dogmatem naszej wiary. Samym ludzkim rozumem nie doszlibyśmy do tej prawdy. Objawił nam to Jezus Chrystus. Tajemnica Trójcy Świętej przekracza możliwości naszego pojmowania. Dlatego nie dziwne, że właśnie na tę prawdę od samego początku istnienia Kościoła skierowane były najliczniejsze ataki heretyków, określane wspólnym mianem antytrinitaryzmu. Już pierwsze sobory powszechne Kościoła stanowczo potępiły te błędy i w swoich symbolach wiary dały jasny wykład nauki chrześcijańskiej.
Źródła tej uroczystości sięgają IV i V wieku. W tym czasie toczyły się różne spory teologiczne dotyczące bóstwa i pochodzenia Chrystusa oraz szerzyła się błędna nauka arian, która miedzy innymi negowała bóstwo Jezusa i Ducha Świętego. W związku z tym Kościół kładł duży nacisk na głoszenie prawdy wiary o Trójcy Świętej. Powstają specjalne modlitwy liturgiczne nawiązujące do tej prawdy. W starożytnym Sakramentarzu galezjańskim, pochodzącym z VII w. znajduje się prefacja o Trójcy Świętej, którą należało wykorzystać we mszy św. w niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego. Autorem tej prefacji był prawdopodobnie sam papież Leon Wielki. Później, około roku 800, Alkuin napisał specjalną Mszę św. wotywną o Trójcy Świętej.
Prawdopodobnie w benedyktyńskich klasztorach we Francji uroczystość Trójcy Świętej obchodzono jeszcze przed X wiekiem. Rzym uważał, że niepotrzebne jest takie święto, gdyż prawdę o Trójcy Świętej wyznaje i celebruje się w każdą niedzielę. Ponieważ jednak święto stawało się coraz bardziej popularne, papież Jan XXII w roku 1334, wprowadził je jako obowiązujące w całym Kościele.
Źródło: ILG – Czytelnia
